کلمه بارنامه برای کسانی که با شرکت باربری کار می‌کنند، کلمه‌ای آشنا است. آشنایی با بارنامه و قوانین آن از مهم‌ترین مدارک برای یک شرکت باربری محسوب می‌شود و در حمل و نقل زمینی، باربری هوایی و دریایی، کسی که بار را حمل می‌کند موظف است مدرکی داشته باشد که در آن همه اطلاعات بار و کالا موجود باشد. شاید فکر کنید که بارنامه فقط برای امور مهمی مانند صادرات و واردات کاربرد دارد، اما باید بدانید که حتی در اسباب‌کشی نیز از آن استفاده می‌شود. در ادامه به طور دقیق و مفصل می‌خواهیم بارنامه را تعریف کرده و محتویات بارنامه، قوانین و مقررات بارنامه و اهمیت بارنامه را برای شما بیان کنیم.
بارنامه چیست؟
بارنامه، سندی می‌باشد که برای جابجایی و حمل یک بار یا کالا، ضروری و مهم است. در زبان انگلیسی به بارنامه به طور مخفف BL می‌گویند که برگرفته از bill of lading می‌باشد و به معنی لیست دقیق محموله کالا که در قالب قراردادی بین صاحب بار، شرکت باربری و حامل وسیله نقلیه می‌باشد که با امضای صاحب بار، حامل می‌تواند بار تشریح شده در بارنامه را از انبار تحویل گرفته و آن را تا مقصد حمل کند.
بارنامه نشان‌دهنده چیست؟
وجود بارنامه نشان می‌دهد که یک بار برای حمل به مقصد، به حامل بار تحویل داده شده است و قوانینی که حمل و نقل طبق آن انجام می‌شود را با جزئیات و در برخی اوقات با اشاره به مرجع آن بیان می‌کند. همچنین بارنامه سندی است که اجازه دریافت بار را برای گیرنده بار، بعد از رسیدن بار به مقصد صادر می‌کند.
وجود بارنامه برای تحویل گیرنده بار این امکان را می‌دهد تا در صورت آسیب دیدن کالا یا وجود کمی و کاستی، ادعای خسارت کند. بر اساس قانونی که در زمینه بارنامه وضع شده، مالکیت بارنامه به معنی مالکیت بار است و کسی که سند بارنامه را به همراه نداشته باشد نمی‌تواند ادعای مالکیت بار را داشته باشد.
محتویات یک بارنامه شامل چیست؟
محتوای بارنامه شامل مواردی است که در صورت نبود هر کدام از آن‌ها، ارزش بارنامه از بین می‌رود. محتویات بارنامه باید مجموعه‌ای از اطلاعات واقعی و آمار و ارقام درست و کامل باشد. در زیر برخی از اصلی‌ترین محتویات بارنامه را برایتان آورده‌ایم:
- مشخصات فرستنده بار که می‌تواند شامل اطلاعاتی همچون نام و نام خانوادگی، نام شرکت یا کارخانه باشد.
- شماره بارنامه که در صورت لزوم در آینده برای ردیابی بارنامه استفاده می‌شود.
- آدرس‌های دقیق مبدا و مقصد که مربوط به فرستنده و گیرنده بار می‌باشد.
- مشخصات کلی کالا از جمله وزن کالا، نوع کالا و غیره
- اطلاعاتی در مورد کرایه بار از جمله مبلغ کرایه، پیش فاکتور، هزینه بیمه بار، کمیسیون و صافی
- نهاد اعتبار دهنده به بارنامه که معمولا یکی از نهادهای حمل و نقل یا ترابری می‌باشد.
علاوه‌بر موارد ذکر شده در بالا مشخصات دیگری نیز در بارنامه قرار می‌گیرد که می‌تواند درباره نوع باربری و حمل و نقل کالا باشد.
قوانین و مقررات بارنامه
صدور بارنامه با توجه به قوانین و مقرراتی که موجود است، صورت می‌گیرد که باید همه کسانی که در این زمینه فعالیت دارند از جمله صادرکننده بارنامه، ارسال کننده بار، گیرنده بار و راننده،از آن پیروی کنند. در ادامه هر یک از این قوانین را بررسی می‌کنیم:
-
ارسال کننده بار
شخص یا شرکتی که قصد ارسال کالایی را دارد باید مشخصات کالا و آدرس دقیق گیرنده را به طور کامل و با جزئیات در بارنامه ذکر کند. همچنین باید به آدرس خود نیز در بارنامه اشاره کند. در مورد مشخصات کالا نیز باید ابعاد کالا، تعداد، نوع کالا و بسته‌بندی، طول، عرض و ارتفاع کالا معین شود.
-
صادرکننده بار (شرکت باربری)
در شرکت باربری باید مسئول مربوط به صدور بارنامه، بارنامه را از مبدا قانونی صادر کند. بارنامه باید تحت پوشش کامل بیمه باشد و شرکت باربری باید کلیه خدمات بیمه‌ای را برای بار فراهم کند.
-
راننده
راننده برای تحویل بار باید بارنامه به همراه داشته باشد تا هنگام اخذ کرایه حمل در مقصد، آن را تحویل دهد. معمولا برای بارگیری بار در مبدا، زمان مشخصی تعیین می‌شود که رانندگان باید طبق زمان تعیین شده حاضر باشند. همچنین رانندگان باید بار را به سلامت و به موقع به مقصد برسانند.
-
گیرنده بار
گیرندگان نیز باید بار را به موقع تخلیه کنند. در صورتی که در تخلیه بار تاخیری صورت بگیرد، گیرنده باید هزینه توقف بار را متحمل شود.
اهمیت بارنامه
بارنامه نقش رسید کالا را ایفا می‌کند. همانطور که در این مقاله اشاره کردیم، بارنامه سندی بین فرستنده و گیرنده بار می‌باشد که مشخص می‌کند بار توسط صاحب کالا به حامل بار تحویل داده شده است. بنابراین بارنامه سند مالکیت کالا می‌باشد و باید به خوبی از آن مراقبت شود. در این مقاله سعی کردیم شما را با مفهوم بارنامه آشنا کنیم و محتویات بارنامه، قوانین و مقررات بارنامه و اهمیت بارنامه را در کنار شما بررسی کردیم.
